Funkcjonowanie rodziny pszczelej
Rodzina pszczela traktowana i definiowana jest jako organizm.
W skład rodziny pszczelej wchodzą następujące rodzaje osobników
- pszczoły robotnice
- trudnie
- matka pszczela zwana królową
PSZCZOŁY ROBOTNICE (osobniki żeńskie)
W rodzinie pszczelej występuje podział pszczół robotnic w zależności od ich wieku. Pszczoła robotnica rodzi się (wygryza) po 21 dniach od złożenia zapłodnionego jaja przez matkę pszczelą.
Przez:
1-3 dni po wygryzieniu zajmuje się czyszczeniem i polerowaniem komórek w plastrze przygotowując je pod następne pokolenia pszczół
od 3-6 dnia zajmują się karmieniem larw starszych
od 7-14 dnia zajmują się karmieniem larw młodszych
od 8-14 dnia zajmują się odbieraniem pyłku i nektaru od pszczół zbieraczek. Nektar przerabiają na miód a pyłek jest magzynowany w komórkach, ubijany głową i taki pyłek nazywa się Pierzgą.
od 15-18 dnia zajmują się budową plastrów
od 19-21 dnia zajmują się obroną gniazda – strażniczki
od 21 do końca swojego życia pracują jako zbieraczki
Pszczoły umierają w większości z przepracowania w 5-6 tygodniu swojego życia.
TRUTNIE (osobniki męskie)
Trutnie w ulu nic nie robią. Łażą leniwie po plastrach, nadstawiają języczki aby pszczoły je karmiły (same nie pobierają pokarmu). Jedyną rolę jaką pełnią to jest unasiennienie matki w trakcie lotu weselnego.
Truteń rozwija się z niezapłodnionego jaja składanego przez matkę. Zatem truteń nie ma ojca ale za to ma dziadka. :-)
Trutnie żyją w rodzinie pszczelej przez cały sezon. W jesieni nie są już w ulu potrzebne. Są zbędnym bagażem do wykarmienia. W związku z tym pszczoły usuwają trutnie jesienią z ula. Brutalne ale prawdziwe. Jeśli
jest jakiś osobnik bardzo namolny i nie chce dać się wypędzić wówczas dwie pszczoły robotnice biorą delikwenta "pod paszki" i wyrzucają z ula.
MATKA PSZCZELA – KRÓLOWA
Matka pszczela rozwija się z jaja zapłodnionego i od czasu złożenia jaja do jej wygryzienia mija jedynie 16 dni. Jest to pszczoła która najdłużej żyje w rodzinie pszczelej. Jest odpowiedzialna za tworzenie się nowych pokoleń pszczół. Tylko matka może składać jaja z których rozwijają się pszczoły robotnice i trutnie.
Z ciekawostek o matce pszczelej.
Matka pszczela w kilka dni po tym jak się urodzi (wygryzie) wylatuje na jedyny w swoim życiu lot godowy - zwany Lotem Weselnym. W trakcie takiego lotu, matka udaje się do miejsca zwanego trutowiskiem i tam kopuluje z kilkunastoma trutniami.
Następnie wraca do ula z którego wyfrunęła i po kilku dniach zaczyna składać jaja. Warto tutaj nadmienić, że truteń po kopulacji natychmiast umiera.
Matka pszczela jest podstawą funkcjonowania rodziny pszczelej. Zdrowa, młoda matka działa pobudzająco i motywująco na pszczoły. W obecności matki pszczoły są pracowite, zbierają nektar i pyłek, chętnie budują plastry. Jeśli z jakiś powodów ginie matka pszczela to pszczoły juz po 30 minutach od jej utraty zachowują się nerwowo. Jakby zdawały sobie sprawę że ich byt jest zagrożony. Podejmują wtedy czynności "ratunkowe", budują mateczniki ratunkowe z których wygryzą się młode królowe.
Ponieważ w rodzinie pszczelej jest tylko jedna matka, zatem jeśli pszczoły budują kilka mateczników to co się dzieje z tymi matkami. A więc pierwsza matka która się urodzi "likwiduje" pozostałe mateczniki. Jeśli w tym samym czasie wygryzą się dwie lub więcej matek, wówczas matki walczą ze sobą i przeżyje najsilniejsza.
W nowoczesnej pasiece - a taką chce prowadzić i prowadzę, nowoczesna gospodarka opiera się o częsta wymianę matek starych na matki nowe. Z reguły matki w ulach nie trzyma się dłużej niż dwa lata. Matka starsza staje się coraz bardziej niewydajna jeśli chodzi o składanie jaj, i w pewnym momencie - w obliczu słabnięcia siły rodziny pszczelej, same pszczoły zdecydują o wymianie matki w procesie Cichej wymiany. Dlatego też każda matka zakupiona u renomowanego hodowcy matek, posiada swój rodowód, numer oraz jest oznakowana kolorowym opalitkiem. Kolor opalitka nie jest obojętny. Kolor opali tka oznacza dany rok.